W Polsce będą testowane krytyczne elementy silników lotniczych. Dotąd nasze firmy musiały przeprowadzać próby zagranicą i płacić za każdą kilka milionów dolarów. Teraz na Politechnice Rzeszowskiej tworzone są stoiska badawcze. Tu znacznie taniej będzie sprawdzana jakość i wytrzymałość tych części samolotu, których uszkodzenie mogłoby spowodować katastrofę lotniczą.

Fot: Flickr.com / Doug Zwick / CC

W przemyśle lotniczym konstrukcje płatowców i napędów lotniczych muszą być certyfikowane, tzn. zatwierdzone przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA). Mieści się ona w Kolonii i wydaje świadectwa dopuszczające do eksploatacji – na silnik i napęd oraz na statek powietrzny – samolot lub śmigłowiec. Każda zmiana, jaką wytwórca wprowadza do silnika lub płatowca, wymaga zatwierdzenia i zgody EASA.

Najbardziej restrykcyjny jest proces certyfikacyjny części krytycznych, czyli takich, których uszkodzenie powoduje katastrofę lotniczą. Są to m.in. dyski, układy smarujące czy łopatki turbiny. Tutaj zatwierdzenia wymaga każda innowacja, a nawet zmiana parametrów produkcyjnych. Podczas kosztownej próby na stoisku hamowni silnik musi pracować w warunkach zbliżonych do rzeczywistych.

W Laboratorium Badań dla Przemysłu Lotniczego Politechniki Rzeszowskiej pod kierunkiem prof. Jana Sieniawskiego powstają stoiska badawcze, które mają obniżyć koszty testów. Jest to jedyne laboratorium w Polsce posiadające uznany w lotnictwie certyfikat NADCAP-u (National Aerospace and Defense Contractors Accreditation Program). Nie istnieją gotowe projekty stoisk do testowania części lotniczych i zawsze jest to indywidualna konstrukcja. Trzeba je zaprojektować, uwzględniając to, jakiej wielkości są produkty, jakie nowe technologie chce się rozwijać.

Z nowej aparatury będą mogły korzystać firmy z Doliny Lotniczej oraz przedsiębiorstwa zagraniczne. Pierwszeństwo w dostępie do stoisk będzie miało WSK „PZL-Rzeszów”, które na ich budowę wyłożyło ok. 8 mln złotych. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju na realizację trzyletniego projektu przyznało ok. 17 mln złotych dofinansowania.

Na czterech rodzajach stoisk testowane będą różne elementy i technologie lotnicze. Pierwsza grupa to uszczelnienia grafitowe, druga - dyski, czyli elementy wirujące, trzecia - łopatki turbin i czwarta – przyjazne dla środowiska materiały i pokrycia antykorozyjne.

(Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl)